تظاهرات گسترده در چندین شهر عراق از تاریخ هشت ژوییه (۱۷ تیر) با اعتراض‌ها در پایتخت اقتصادی این کشور یعنی بصره به دلیل کمبود آب و قطعی برق آغاز شد. دست‌کم ۱۱ نفر در این اعتراض‌ها کشته و ده‌ها نفر دیگر زخمی شدند.

تظاهرات گسترده در چندین شهر عراق از تاریخ هشت ژوییه (۱۷ تیر) با اعتراض‌ها در پایتخت اقتصادی این کشور یعنی
بصره به دلیل کمبود آب و قطعی برق آغاز شد. دست‌کم ۱۱ نفر در این اعتراض‌ها کشته و ده‌ها نفر دیگر زخمی شدند.

تصاویری از این اعتراض‌ها به‌طور گسترده در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته شده است اما مراقب باشید: سه تصویری که بسیار منتشر شده است و احتمال دارد شما هم آن‌ها را دیده باشید، واقعی نیستند.

بسیاری از جمله کنشگران عراقی و کارشناسان سیاسی ویدئوی زیر را به اشتراک گذاشته و در توضیح آن گفته‌اند که معترضان در بصره را نشان می‌دهد. چند نکته درباره این ویدئو وجود دارد که ممکن است هر کاربر شبکه‌های اجتماعی را نسبت به صحت آن مشکوک کند. نخستین نکته، لباسی است که معترضان به تن دارند. آن‌ها لباس‌های مناسب هوای سرد را پوشیده‌اند در حالی‌که دمای هوا هم اکنون در بصره ۵۰ درجه سانتی‌گراد است. دومین نکته که در عکس قابل مشاهده است، افرادی با پوشش سنتی است که این لباس برای این منطقه از عراق نیست. واضح است که این ویدئو مربوط به بصره در تابستان امسال نیست.

این عکس به‌طور گسترده در رسانه‌های اجتماعی در سراسر جهان عرب پخش شد و حتی به چیزی شبیه نماد اعتراض‌ها در عراق درآمد.

کسانی‌که این عکس را در شبکه‌ها اجتماعی به اشتراک گذاشتند، در توضیح آن ادعا کردند که این عکس خشونت شبه نظامیان شیعه را نشان می‌دهد که در میان نیروهای امنیتی برای سرکوب معترضان حضور دارند.

با این حال، یک جست‌وجوی سریع در بخش عکس‌های گوگل نشان می‌دهد که این عکس در سال ۲۰۱۴ در شهر کربلا در مرکز عراق گرفته شده است. مرد شبه نظامی‌ای که در عکس مشاهده می‌شود در واقع بخشی از یک رزمایش برای نشان دادن قدرت است.    

افراد مختلف برداشت‌های متفاوتی از این عکس ارائه کردند. برخی ادعا می‌کنند که این عکس قدرت شبه‌نظامیان شیعه را نشان می‌دهد در حالی‌که برخی دیگر می‌گویند این عکس در واقع میزان نفوذ ایران در سیاست‌های عراق را نشان می‌دهد.

آیا نخست وزیر عراق عروسک دست تهران است؟

عکس دیگری که به‌طور گسترده در شبکه‌های اجتماعی پخش شد، عکسی مربوط به آیت‌الله خمینی رهبر انقلاب ایران است. در این عکس دسته‌جمعی، یک مرد جوان حضور دارد که برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی مدعی شدند، این فرد حیدر العبادی نخست وزیر فعلی عراق که از شاگران آیت‌الله خمینی بود، است.

درست است که بسیاری از مسئولان فعلی عراق که شیعه هم هستند در جنگ هشت ساله بین ایران و عراق که به دستور صدام حسین شروع شد با نظامیان ایرانی جنگیده‌اند. اما این داستان مربوط به حیدر العبادی نمی‌شود. طبق آرشیو ملی انقلاب ایران، این عکس متعلق به سال ۱۹۸۲ میلادی (فروردین ۱۳۶۱) است که جمعی از اعضای شورای فرماندهی سپاه بعد از پیروزی عملیات فتح المبین با آیت الله خمینی دیدار کردند.

علاوه بر این حیدر العبادی در دهه ۸۰ میلادی در انگلیس در حال تحصیل بود.

این نوع شایعه‌سازی با عکس شگفت آور نیست. ایران نفوذ زیادی در عراق دارد و مخصوصا از طریق شبه‌نظامیان قدرتمند شیعه مانند نیروهای بسیج مردمی یا حشد الشعبی شناخته می‌شود.

و در نهایت در آخرین اعتراض‌ها در این کشور شعارهای خصمانه علیه ایران بسیار شنیده شده است. به‌طور مثال ویدئوی زیر از بصره این موضوع را به‌خوبی نشان می‌دهد.