حکایت سرگردانی یک بادیه‌نشین در مرز عربستان و قطر: نه به قطر راهش می‌دهند و نه می‌تواند به عربستان برگردد
: منتشر شده در : روزآمد شده در
عربستان سعودی در تاریخ پنج ژوئن (۱۵ خرداد)، روابط دیپلماتیک خود را با قطر قطع کرد و به اتباع قطری دستور داد تا در یک مهلت دوهفته‌ای خاک عربستان را ترک کنند. موضوعی که زاید المری را در وضعیت غیر قابل باوری قرار داد. این عرب بادیه‌نشین به دلیل شرایط جدید ایجاد شده به مدت ۱۹ روز در مرز این دو کشور و در اوج گرما گرفتار شده بود.
در سال ۲۰۰۶ (۱۳۸۵)، تابعیت قطری زاید المری لغو شد و از آن زمان به بعد، او در تبعید در کشور عربستان زندگی می‌کرد. بعد از مهلت صادر شده توسط مقام‌های سعودی، زاید از ترس بازداشت شدن در تاریخ ۱۷ ژوئن (۲۷ خرداد)، با گذرنامه قطری تاریخ گذشته خود، روانه مرز ابوسمره شد. گمرک قطر، او را مجبور کرد تا به سمت مرز عربستان برگردد. اما به دلیل اینکه، فاقد اسناد هویتی سعودی بود، گمرک پادشاهی عربستان، او را به سمت مرز قطر فرستاد. با این وضعیت، زاید در محدوده دو سیم خاردار بین دو مرز زیر آفتاب سوزان گرفتار شد.
عضو یک قبیله مغضوب
زاید المری عضو قبیله مورد غضب واقع شده غفران است. قبیله‌ای که برخی از اعضای آن در کودتای شکست خورده سال ۱۹۹۶ علیه امیر وقت قطر یعنی حمد بن خلیفه آل ثانی دست داشتند. در اقدامی تلافی جویانه، مقام‌های قطری تابعیت بیش از ۶ هزار عضو این قبیله را در بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۵ لغو کردند.
زاید المری از زمانیکه بین مرز عربستان و قطر گرفتار شده بود، به طور مرتب عکس‌ها و ویدئوهایی از آخرین وضعیت خود منتشر می‌کرد. در ویدئوی زیر که در توییتر منتشر شده است، او توضیح می‌دهد که ماموران مرزی قطر، گذرنامه او را توقیف کردند و به او دستور دادند به عربستان برگردد.
او همچنین عکسی از گذرنامه قدیمی خود منتشر کرد. در این گذرنامه مشخص است که زاید در تاریخ چهارم ژوئیه ۱۹۸۸ در قطر به دنیا آمده است.
عزتي لقلب أم زايد المري الذي يتمزق قلبها على ابنها الذي ما زال عالقا ١١ يوما في المنفذ و استهتار الداخلية في حياته #حقوق_الغفران_في_قطر8 pic.twitter.com/a0jCdlzMOd
— جابر ال كحلة المري (@jay89zNddOZxK4S) 27 juin 2017
در تاریخ ۲۲ ژوئن (اول تیر) ، زاید به دلیل گرمازدگی توسط مقام‌های قطری برای درمان به بیمارستانی در شهر دوحه منتقل شد. اما فردای آن روز بار دیگر به مرز بازگردانده شد.
ماذا حل بأخونا زايد ال شافعه الغفراني ياترى؟ #حقوق_الغفران_في_قطر #عوائل_الغفران_عالقون_فالحدود @exqatari انشالله انه بخير !! pic.twitter.com/6hD20aGZij
از آن زمان، دیگر خبری از زاید نشده است. در تماسی که فرانس ۲۴ با یکی از نزدیکان زاید داشت، این فرد گفت که تلفن زاید توسط ماموران مرزی قطر مصادره شده است.
یکی از اعضای کمیته حقوق بشر قطر که یک سازمان غیر دولتی است به سازمان دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد که سایر اعضای قبیله غفران که علاقمند به ترک عربستان بودند اجازه بازگشت به قطر را پیدا کردند. تنها زاید المری مستثنی شد چراکه مقام‌های قطری متوجه می‌شوند که او ملیت سعودی دارد.
این موضوعی است که مورد اعتراض قرار گرفت چراکه زاید حتی کارت اقامتی نداشت که به‌وسیله آن اجازه پیدا کند به عربستان سعودی برگردد. فرانس ۲۴ بارها از کمیته حقوق بشر قطر، درخواست دریافت اطلاعات بیشتر درباره وضعیت زاید را داشت اما نتیجه‌ای نگرفت.
احمد المری (اسم مستعار) عضو قبیله غفران است. او یکی از نزدیکان زاید المری و ساکن عربستان است. او توضیح می‌دهد که چرا بسیاری از اعضای این قبیله در سال‌های اخیر در تبعید اجباری زندگی می‌کنند.
قطر به‌خاطر جرم تعدادی انگشت شمار، کل قبیله را مجازات می‌کند"
غفران قبیله‌ای بادیه نشین است و مردم آن در شرق شبه جزیره عربستان زندگی نیمه عشایری دارند، بنابراین در طول بیش از یک قرن سوار بر اسب بین عربستان و قطر در حرکت بوده‌اند.
بعد از استقلال قطر در سال ۱۹۷۱، اکثر اعضای این قبیله ملیت قطری گرفتند و به طور طبیعی در کشور خود زندگی می‌کردند.
برخی از اعضای قبیله غفران حتی قادر بودند که در منصب‌های مهم در بخش‌های کلیدی نفت و ارتش مشغول به کار شوند. تا اینکه همه چیز در سال ۱۹۹۶ تغییر کرد. آن دسته از اعضای قبیله که در کودتای ناموفق آن سال مشارکت داشتند محکوم شدند و برای برخی مجازات مرگ در نظر گرفته شد. اما مقام‌های قطری می‌خواستند فراتر بروند و از تمام اعضای قبیله انتقام بگیرند. علاوه بر لغو تابعیت، سیاستی تبعیض آمیز علیه قبیله غفران به راه افتاد. اعضایی از این قبیله که در ارتش کار می‌کردند به پلیس راهنمایی و رانندگی و بخش حفاظت شهروندی منتقل شدند. افرادی که می‌خواستند تحصیلات خود را ادامه دهند توسط دانشگاه‌ها پذیرفته نمی‌شدند.
"مقام‌های قطری در سال ۲۰۰۸ تابعیت ۲۵۰۰ نفر از اعضای قبیله را پس دادند"
برخی از افراد قبیله مجبور به امضای سندی شدند که طبق آن نسبت به ترک کشور توافق کردند. مقام‌های قطری به این بهانه که برخی از اعضای قبیله تابعیت سعودی دارند باز هم پا را فراتر گذاشتند. از سال ۲۰۰۴، صدها نفر از اعضای این قبیله مجبور شدند به عربستان سعودی تبعید شوند.
در پی فشارهایی که مخصوصا از سوی نهادهای غیردولتی بین المللی وارد می‌شد، مقام‌های قطری تابعیت ۲۵۰۰ نفر از اعضای این قبیله را پس دادند.
آن دسته از اعضای قبیله غفران که نتوانستند تابعیت قطری خود را بعد از لغو شدن، پس بگیرند این روزها دچار مشکلات و ماجراهای گوناگون شده‌اند.
آن بخشی که بدون تابعیت در قطر ماندند، تبدیل به شهروند درجه دوم شدند که بدون اجازه حق خروج از کشور را ندارند.
افرادی از این قبیله در عربستان زندگی می‌کنند و به خاطر اینکه دیگر تابعیت قطری ندارند، اسناد هویتی آن‌ها به مانند زاید المری فاقد اعتبار است. این افراد زندگی متوسطی را در عربستان می‌گذرانند.
در نهایت، دیگر اعضای قبیله توانستند ملیت سعودی بگیرند و در قطر به‌عنوان خارجی ساکن شدند و به کار سابق خود بازگشتند. اما آن‌ها هر زمان می‌توانند اخراج شوند....
لازم است مقام‌های قطری به این بی‌عدالتی پایان دهند. کسانیکه اقدام به کودتا کرده بودند بازداشت و محکوم شدند. چرا هزاران نفر دیگر که ارتباطی با کودتا نداشتند باید مجازات شوند.
عربستان سعودی و هم پیمانانش شامل امارات متحده عربی، بحرین، یمن و مصر در تاریخ پنجم ژوئن (۱۵ خرداد)، قطر را به اتهام حمایت از سازمان‌های تروریستی تحریم کردند. این کشورها همچنین مرزهای زمینی و دریایی خود را با این کشور غنی از گاز بستند و محدودیت‌های هوایی سختی را هم به قطر تحمیل کردند.