قتل و نهایتا دفن با بولدوزر زن ۲۲ ساله، وضعیت بد کارگران مهاجر در عربستان را دوباره برجسته کرد
: منتشر شده در : روزآمد شده در
مانند برخی از زنان در ماداگاسکار، ملانی ۲۲ ساله به عربستان سعودی مهاجرت کرد تا به‌عنوان خدمتکار کار کند. هنگامی که ویدئوی دفن این زن جوان در عربستان در تاریخ ۱۵ مارس در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، مردم در سراسر ماداگاسکار شوکه شدند. ماجرا تنها مرگ وحشیانه او نبود، بلکه در ویدیو نشان داده می‌شود که از یک بولدوزر برای ریختن خاک روی محلی که جسد قرار گرفته استفاده می‌شود، منظره‌ای که از دیدگاه شهروندان ماداگاسکار جاییکه آیین‌های تدفین مقدس است، وحشتناک توصیف شده است. از سوی دیگر سازمان‌های حقوق بشر از قاچاق انسان برای امور کارگری از کشورهای شرق آفریقا به کشورهای خلیج فارس صحبت و انتقاد می‌کنند.
مانند برخی از زنان در ماداگاسکار، ملانی ۲۲ ساله به عربستان سعودی مهاجرت کرد تا به‌عنوان خدمتکار کار کند. هنگامی که ویدئوی دفن این زن جوان در عربستان در تاریخ ۱۵ مارس در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، مردم در سراسر ماداگاسکار شوکه شدند. ماجرا تنها مرگ وحشیانه او نبود، بلکه در ویدیو نشان داده می‌شود که از یک بولدوزر برای ریختن خاک روی محلی که جسد قرار گرفته استفاده می‌شود، منظره‌ای که از دیدگاه شهروندان ماداگاسکار جاییکه آیین‌های تدفین مقدس است، وحشتناک توصیف شده است. از سوی دیگر سازمان‌های حقوق بشر از قاچاق انسان برای امور کارگری از کشورهای شرق آفریقا به کشورهای خلیج فارس صحبت و انتقاد می‌کنند.
یک سازمان فرانسوی-ماداگاسکاری در تاریخ ۱۵ مارس این ویدئو را که در تاریخ ۱۱ مارس در الجبیل، شهری در ساحل شرقی عربستان گرفته شده است برای ناظران فرانس ۲۴ ارسال کرد. این ویدئو نشان می‌دهد که جسدی در قبرستان جوبای که تنها گورستان غیر مسلمانان در این کشور محسوب می‌شود در حال دفن است.
این ویدئو که تنها یک دقیقه است از سوی یکی از زنان ماداگاسکاری که در مراسم خاکسپاری شرکت کرده بود گرفته شده است. این ویدئو منظره‌ای از مکانی بیابانی و پر از خاک و شن را نشان می‌دهد. بولدوزری خاک را در قبری که جسد ملانی در آن گذاشته شده است خالی می‌کند. جسد او در یک کفن سفید که در آیین‌های دفن مسلمانان استفاده می‌شود پیچیده شده است. می‌توان صدای یک زن ماداگاسکاری را که از درد فریاد می‌کشد شنید، زنی که ویدئو را می‌گیرد سعی دارد او را آرام کند. ملانی یک کارگر خانگی بود که در سال ۲۰۱۸ وارد عربستان شد. او پس از فرار از خانه کارفرمای خود در دمام به شیوه‌ای خشن کشته شد.
"ملانی به دوستانش گفته بود اگر آن شب برنگردد یعنی کشته شده است"
آزیگ AZIG، یک سازمان فرانسوی-ماداگاسکاری است که از کارگران خانگی اهل ماداگاسکار و سایر کشورهای آفریقایی در خلیج فارس، حمایت اداری و روانی می‌کند. این سازمان درباره ویدئوی خاکسپاری ملانی با ناظران فرانس ۲۴ تماس گرفت. به مانند بسیاری دیگر از کارگران خانگی ماداگاسکاری در کشورهای حوزه خلیج فارس (هفت کشور عربی) ملانی با کاروزا هلیاریزوآ هماهنگ کننده سازمان آزیگ که در فرانسه مستقر است در تماس بود.
هلیاریزوآ از سال ۲۰۱۹ به بازگرداندن کارگران خانگی از کویت، عمان و عربستان کمک می‌کند. کارگران مهاجر از سوی سیستم "کفالت" اداره می‌شوند که به کارگرانی با یک حامی مالی نیاز دارد. سپس این کفیل پاسپورت آن‌ها را در دست می‌گیرد که این امر فرار را برای آن‌ها غیر ممکن می‌کند.
وی معتقد است که ملانی پس از فرار از خانه کارفرمای خود به روسپی‌گری روی آورد و در شرایط مشکوکی درگذشت. او ماجرای ملانی را به نقل از دوستانش برای ناظران شرح داد:
وزی که ملانی کشته شد، یک مشتری با او تماس گرفت. مشتری اتاق هتلی را اجاره کرده بود. او گفت که تنها است اما هنگام ورود ملانی چند نفر دیگر نیز حضور داشتند. ملانی به دوستانش گفته بود که اگر از این مکان برنگردد یعنی مرده است.
ملانی پول زیادی به همراه داشت. جلسه که تمام شد، گلوی وی را بریدند و احتمالا برخی از آن‌ها پولش را گرفتند. یکی از دوستان ملانی عکسی تکان دهنده دریافت کرد که نشان می‌داد بدن مثله شده و غرق در خون وی روی یک ملحفه گذاشته شده بود و همراه این عکس پیامی ارسال شد: "اینجا دوستت مرده است.
جسد وی در اکتبر ۲۰۲۰ در جنگل‌های بیرون دمام پیدا شد. من با سفارت ماداگاسکار در ریاض تماس گرفتم اما کسی در این باره کاری انجام نداد و جسد وی برای دو یا سه ماه در آنجا و خارج از ماداگاسکار باقی ماند. در آن زمان- اکتبر گذشته- فرودگاه ریاض بسته شد. حدود ۸۵ زن ماداگاسکاری که کارگر خانگی بودند پس از فسخ قرارداد خود نیاز داشتند که عربستان را ترک کنند. در آن زمان بود که سفارت ماداگاسکار جسد ملانی را تحویل گرفت.
در نهایت، ملانی بدون تابوت به خاک سپرده شد. این غیرقابل قبول است. در ماداگاسکار احترام زیادی برای مردگان قائل هستند. حق تدفین سنتی بسیار مشخصی وجود دارد.
"دلالان روسپی‌گری بسته به رنگ پوست از هر مشتری ۴۰۰ تا ۵۰۰ یورو درآمد دارند"
جسد دختری که در سال ۲۰۱۹ قصد داشتم به کشورش باز گردانم، در آنجا به خاک سپرده شد. دمام قطب روسپی‌گری است. تعداد زیادی از زنان ماداگاسکاری در کنار زنان کنیایی و اتیوپیایی به دلالی روسپی‌گری روی آورده‌اند. زنان جوانی که به‌عنوان روسپی کار می‌کنند می‌توانند برای خانواده‌های خود پول بفرستند اما زنان واسطه (مادام) هرگز تمام پول را به آن‌ها پرداخت نمی‌کنند.
گاهی اوقات، اگر این زنان جوان به اندازه کافی درآمد داشته باشند تا از دست دلالان خلاص شوند، زنان واسطه آن‌ها را به قتل می‌رسانند. طبق اطلاعات ما، احتمالا این اتفاق برای ملانی افتاده است. اغلب خانواده‌ها هیچ تصوری از آنچه در زندگی دخترهایشان رخ می‌دهد ندارند.
با بسیاری از زنانی که به‌عنوان کارگر خانگی استخدام می‌شوند بدرفتاری صورت می‌گیرد. اغلب، آن‌ها نمی‌توانند شرایط وحشتناک کاری را تحمل کنند بنابراین فرار می‌کنند. در نهایت آن‌ها بدون برگه‌های اقامتی می‌شوند. زنان دلال روسپی‌گری معروف به مادام‌ها آن‌ها را استخدام می‌کنند و از آن‌ها در خانه‌هایی در مناطق خلوت نگهداری می‌کنند. از این مکان‌ها با سلاح گرم محافظت می‌شود. زنان دلال به ازای هر مشتری ۴۰۰ تا ۵۰۰ یورو با توجه به رنگ پوست دختر پول دریافت می‌کنند. هرچه روشن‌تر باشد درآمد بیشتری دارند.
زنان جوانی که برای کارهای خانگی استخدام می‌شوند بین ۱۶ تا ۲۵ ساله هستند. اغلب هنگام ترک ماداگاسکار درباره سن خود دروغ می‌گویند. این دختران تنها هستند. اگر سازمان‌هایی مانند سازمان ما نبود، همه چیز برای آن‌ها تمام می‌شد. من مکالمه‌های تلفنی داشتم که در آن سعی کرده‌ام زنان جوانی را که می‌خواستند خود را بکشند آرام کنم.
مواردی نیز وجود دارد که کارفرمایان، کارگران خانگی خود را مورد ضرب و جرح قرار می‌دهند، آن‌ها را می‌کشند و دفن می‌کنند اما ما راهی برای تایید این موضوع نداریم. چند دختر ماداگاسکاری ناپدید شده‌اند؟ کارفرمایان آن‌ها کجا هستند؟ در اینباره چه می‌گویند؟
ماداگاسکار در سال ۲۰۱۳ با صدور فرمانی مهاجرت کارگران خانگی این کشور به کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله کویت، لبنان و عربستان را ممنوع کرد. این کشورها در فهرست ۱۰ کشوری قرار دارند که کنفدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های کارگری در سال ۲۰۱۹ اعلام کرد که حقوق کارگران را رعایت نمی‌کنند. دست‌کم ۱۰ میلیون شهروند ماداگاسکار به‌عنوان کارگر مهاجر شناخته می‌شوند که حدود یک سوم جمعیت این کشور است. برآورد می‌شود که ۱.۳ میلیون نفر از این کارگران، زنان مهاجر هستند که ۸۰ درصد آن‌ها به‌عنوان کارگر خانگی فعالیت می‌کنند.
"فقط می‌خواهند کشور را ترک کنند"
عربستان در سال ۲۰۰۹ قانونی را علیه قاچاق انسان تصویب کرد که مجازات آن تا ۱۵ سال زندان و جریمه نقدی تا یک میلیون ریال سعودی (۲۳۰ هزار یورو) است.
ریما کالوش، هماهنگ کننده مرکز تحقیقات حقوق مهاجران که گزارش‌ها درباره بدرفتاری نسبت به مهاجران در کشورهای حاشیه خلیج فارس را گردآوری می‌کند و تلاش دارد به آن‌ها کمک‌های بشردوستانه و حمایت‌های قضایی شود می‌گوید که افراد به ندرت برای گزارش قاچاق انسان به پلیس مراجعه می‌کنند و در این زمینه تحقیقات به ندرت انجام می‌شود.
شبکه‌های ما در قطر، کویت، بحرین قوی‌تر هستند اما حمایت از کارگران مهاجر در عربستان سعودی برای ما آسان نیست. گاهی اوقات، اگر اوضاع واقعا ناامید کننده باشد، فراخوان‌هایی را برای کمک در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنیم اما این روش به ندرت نتیجه می‌دهد. ما همچنین سعی می‌کنیم با سفارتخانه‌ها تماس بگیریم.
می‌دانیم که تعداد زیادی از سفارتخانه‌های آفریقا مسئول مربوط رسیدگی به امور شهروندان دور از وطن را ندارند بنابراین سعی می‌کنیم بررسی کنیم چه کسی را در منطقه، جوامع می‌شناسیم و چه کسی ممکن است بتواند کمک کند.
به‌طور کلی کارگران خانگی از هر نوع اصلاح قوانین کاری مستثنی هستند زیرا دولت آن‌ها را بخشی از سیستم کار نمی‌داند بنابراین هیچ کس از آن‌ها محافظت نمی‌کند و منافع آن‌ها در اولویت قرار نمی‌دهد.
برای سعودی‌ها داشتن کارگران ارزان قیمت بسیار مهم است. خدمات مراقب‌های عمومی سعودی‌ها در بهترین حال در وضعیت متوسط است و گاهی اوقات اصلا وجود ندارند. این کارگران به شهروندان سعودی اجازه می‌دهند از نوعی تجمل لذت ببرند و مدیریت آن را حفظ کنند.
پناهگاه‌هایی برای کارگران خانگی که از دست کارفرمایان خود فرار می‌کنند، وجود دارد اما تعداد کمی از این پناهگاه‌ها در کشورهای حاشیه خلیج فارس است. به عنوان مثال بحرین و کویت چنین مکان‌هایی را دارند اما در امارات وجود ندارد.
اما حتی در صورت وجود سرپناه، کارگران خانگی خارجی برای طرح شکایت و تسریع در مراحل کار نیازمند یک فرد محلی هستند. و اغلب اگر زنی برای بدرفتاری شکایت کند، مقامات سعی می‌کنند میان دو طرف میانجیگری کنند.
اما کارگران خانگی که از دست کارفرمایان خود فرار می‌کنند اغلب به خاطر تجربه‌های خود ضربه خورده‌اند و وقتی با کاغذبازی پیچیده روبرو می‌شوند، احساس ترس و شکست‌خوردگی می‌کنند. آن‌ها فقط می‌خواهند کشور را ترک کنند.
"کارگران خانگی نمی‌توانند به کشورشان برگردند"
طاها حاجی، وکیل سعودی متخصص در حقوق بشر است. او برای حقوق صدها کارگر مهاجر در کشورش مبارزه کرده است، چیزی که با محدودیت‌های قانونی سخت‌تر می‌شود به طور مثال مهاجران نمی‌توانند اتحادیه داشته باشند. اصلاحات از تاریخ ۱۴ مارس شروع شد اما این موضوع نمی‌تواند به آسیب‌پذیرترین قشر کارگران کمک کند:
این قوانین جدید از کارگران محافظت نمی‌کند. آن‌ها نمی‌تواند کارفرمای خود را انتخاب کنند یا به کشور خود بازگردند.
کارگران خانگی اغلب با کارفرمایان خود زندگی می‌کنند و تمام زندگی آن‌ها پشت درهای بسته می‌گذرد. هیچ کسی نمی‌داند چه اتفاقی برای آن‌ها می‌افتد. سواستفاده جنسی، شکنجه و بدرفتاری زیادی وجود دارد.
تعداد زیادی از کارگران خانگی از دست کارفرمایان خود فرار می‌کنند و به گدایی روی می‌آورند یا تن‌فروشی می‌کنند. وقتی آن‌ها فرار می‌کنند باید تحت نظر یک فرد ثالث باشند. با این شرایط احتمال سواستفاده بیشتر می‌شود. در این زمان فرد ممکن است به یک چرخه خطرناک و شرورانه وارد شود و در بدرفتاری، اعتیاد و قاچاق جنسی گرفتار شود. آن‌ها نمی‌تواند برای درخواست کمک به نهادهای دولتی مراجعه کنند چرا که می‌ترسند به کارفرما تحویل داده شوند یا زندانی شوند.
وزارت امور خارجه ماداگاسکار می‌گوید که بیش از ۵۰۰ تبعه این کشور در عربستان حضور دارند که بیشتر آن‌ها کارگر خانگی هستند. شمار کارگران مهاجر در عربستان طی یک دوره ۱۰ ساله از ۸۳۰ هزار نفر به دو میلیون ۴۲ هزار نفر رسیده است.