کمپینی که در آمریکا از بی خانمان‌ها می‌خواهد "بروید در اوکراین بجنگید" جعلی است

فراخوان آمریکایی‌های بی‌خانمان برای پیوستن به جبهه اوکراین؟ این چیزی است که مطالب متعدد منتشر شده در توییتر، همراه با تصویری از یک بیلبورد، از آوریل ۲۰۲۳ ادعا می‌کنند. این پیام‌ها که به زبان‌های فرانسوی و انگلیسی پخش می‌شوند، مدعی هستند که این پوستر - که ناهماهنگی‌های بصری درآن مشخص است - در متروی نیویورک نصب شده است، که البته مقامات اوکراینی آن را تکذیب کرده‌اند.

مطالب منتشر شده از فراخوان‌های دروغین برای بسیج نیرو در اوکراین که همراه با تصاویری از کمپین‌های تبلیغاتی پخش شده‌اند.
مطالب منتشر شده از فراخوان‌های دروغین برای بسیج نیرو در اوکراین که همراه با تصاویری از کمپین‌های تبلیغاتی پخش شده‌اند. © Les Observateurs
تبلیغ بازرگانی

راستی‌آزمایی به طور خلاصه

مطالبی که از ابتدای آوریل ۲۰۲۳ هزاران بار در توییتر بازنشر شده‌اند، ادعا می‌کنند که یک آگهی  تبلغیاتی در متروی نیویورک از بی‌خانمان‌ها می‌خواهد تا برای جنگ به اوکراین بروند.

چندین مقام دیپلماتیک اوکراین پخش چنین اطلاعیه‌ای را رد کرده‌اند و شرکت حمل و نقل آمریکایی MTA که مسئولیت عملیات متروی نیویورک را برعهده دارد، توضیح داد که این پوستر شبیه پوسترهایی نیست که به طور معمول در شبکه حمل و نقل این شرکت نمایش داده می‌شود.

چندین تناقض بصری به دستکاری و ویرایش تصویر اصلی،که ابتدا در یک پایگاه داده‌های تصویری با دسترسی آزاد منتشر شده است دلالت دارد.

جزئیات راستی‌آزمایی

سیلوانو تروتا، ویدئو ساز توطئه‌گر که در این حرفه بسیار معروف است و از جمله حامیان روسیه به شمار می‌رود، در توئیتی که با عکسی از یه بیلبورد تبلیغاتی همراه است ادعا می‌کند: "آگهی متروی نیویورک: "از زندگی در رفاه خسته شدی؟ برو در اوکراین بجنگ! آمریکایی‌های بی‌خانمان برای مبارزه با روس‌ها در دونباس با وعده حقوق ماهانه فریب خورده‌اند."

این پست از ۴ آوریل ۲۰۲۳ تقریباً ۸۰۰ بار به اشتراک گذاشته شده است. همین تصویر از ۳ آوریل ۲۰۲۳، همراه با ادعای مشابه به زبان انگلیسی توسط حساب توییتر @Spriter99880 که پیش از این چندین بار توسط تحریریه ناظران به دلیل انتشار اطلاعات نادرست مورد هدف قرار گرفته، بیش از ۲۶۰۰ بار در توییتر به اشتراک گذاشته شده است.

 

تصاویر برگرفته (اسکرین شات) از توییتر در ۲۲ مه ۲۰۲۳
تصاویر برگرفته (اسکرین شات) از توییتر در ۲۲ مه ۲۰۲۳ © Les Observateurs

 

بر اساس این پوستر، کمپین استخدام توسط مقامات اوکراینی سازماندهی می‌شود و مردم را تشویق می‌کند تا به لژیون بین المللی دفاع از سرزمین اوکراین بپیوندند، یگانی از مبارزان داوطلب که توسط رئیس جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، پس از تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، با هدف بسیج نیروهای تقویتی بین المللی تشکیل شد.

چند واقعیت اشتباه

پوستر به شماره تلفن سفارت اوکراین در ایالات متحده لینک شده است. اما در سایت آن هیچ فراخوانی برای بسیج نیروی نظامی از این نوع دیده نشده است.

نمایش شماره تلفن سفارت اوکراین در ایالات متحده مشکوک‌‌تر است: شماره تلفن شامل کد کشور ایالات متحده برای تماس با کشور از خارج (۰۰۱) است، در حالی که بیلبورد قرار است افراد بی‌خانمان که در خاک ایالات متحده ساکن هستند را مورد خطاب قرار دهد.

با تماس تحریریه ناظران فرانس 24  در 23 می 2023، شبکه حمل و نقلی MTA که مدیریت متروی نیویورک را بر عهده دارد، از طریق سخنگوی خود شان باتلر  تایید کرد که این پوستر "شبیه چیزهایی نیست که در شبکه MTA به نمایش گذاشته می‌شود". این قبیل اقلام، بدون نظارت و تایید شدن “مجاز به نمایش در شبکه MTA نیست”، بنابراین، اگر توسط یک کارمند MTA دیده می‌شد، حذف می شد.»

چندین موسسه اوکراینی نیز در صفحات فیس بوک خود این فریب را محکوم کرده‌اند، از جمله سفارت اوکراین در دانمارک، قبرس، نمایندگی دائم اوکراین در سازمان ملل و سرکنسولگری اوکراین در شیکاگو.

چند نشانه دستکاری بصری

این مطالب که بیشتر به زبان انگلیسی پخش می‌شوند، موضوع مقاله‌های راستی‌آزمایی رسانه‌های انگلیسی زبان Logically Facts، رویترز و حتی یو‌اس‌ای تودی بوده‌اند. تحریریه USA Today تصویر اصلی مورد استفاده برای ساخت این بیلبورد را پیدا کرد.

در بانک تصاویر رایگان Pexels در واقع یک بخشی از ویدیویی ده ثانیه‌ای وجود دارد که همان مرد را نشان می‌دهد که روی صندلی‌های حمل و نقل عمومی دراز کشیده است.

 

تصویر گرفته شده (اسکرین شات) از Pexels در ۲۲ مه ۲۰۲۳
تصویر گرفته شده (اسکرین شات) از Pexels در ۲۲ مه ۲۰۲۳ © Les Observateurs

 

ترکیب‌بندی تصویر با آن‌چه در شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شود یکسان به نظر می‌رسد، اما در واقعیت، وقتی کمی نزدیک‌تر می‌شوید، تفاوت‌های قابل توجه‌ای وجود دارد.

نخست این‌که، اندازه و شکل مقوا (کادر قرمز در عکس زیر) در دو تصویر یکسان نیست و نوشته "will work" ("کار خواهم کرد"، به زبان فارسی، یادداشت سردبیر) فقط روی تصویر منتشر شده در توییتر قابل خواندن نیست.

ثانیاً، به نظر می‌رسد درخشندگی تصویر اصلی در تصویر دوم تشدید شده است، که در آن ما به وضوح آنچه را شبیه یک پتو به نظر می‌رسد (کادر آبی در عکس زیر) تشخیص می‌دهیم.

این نکته در مورد رنگ‌های لباس مرد خوابیده نیز صدق می‌کند، شلوار جین او (با کادر زرد در عکس زیر) در عکس اصلی تیره‌تر و در لباسی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده روشن‌تر است.

 

تصویر برگرفته (اسکرین شات) از Pexels (سمت چپ) و در توییتر (سمت راست) / برش تصویر سمت راست و مستطیل‌های رنگی توسط تحریریه ناظران اضافه شده است.©
تصویر برگرفته (اسکرین شات) از Pexels (سمت چپ) و در توییتر (سمت راست) / برش تصویر سمت راست و مستطیل‌های رنگی توسط تحریریه ناظران اضافه شده است.© © Les Observateurs

 

سایر کمپین‌های جعلی تصویری

این اولین بار نیست که در پی فراخوان نیروهای اوکراینی برای بسیج بین‌المللی، کمپین‌های تصویری دروغین در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود.

در واقع، در اواخر ژانویه ۲۰۲۲، حتی قبل از تهاجم رسمی روسیه به اوکراین، مطالبی که توسط وب‌سایت اوکراینی StopFake.org شناسایی شده بودند، ادعا کردند که در بیلبوردهای فرودگاه اشتوتگارت در آلمان از مقامات این کشور می‌خواستند تا «تانک‌ها را به اوکراین منتقل نکنند.»

 

تصویر برگرفته (اسکرین شات) از تلگرام در ۲۳ مه ۲۰۲۳
تصویر برگرفته (اسکرین شات) از تلگرام در ۲۳ مه ۲۰۲۳ © Les Observateurs

 

به گفته مقامات فرودگاه اشتوتگارت آلمان، با تماس همین رسانه، صفحه تبلیغاتی فقط اطلاعات موردی را که برای مسافران در نظر گرفته شده است پخش می‌کند و هیچ ردپایی از این تبلیغات از منابع جایگزین قابل تایید نیست.

کمی بعد، در ۸ فوریه ۲۰۲۲، StopFake.org توضیح داد که چگونه یک بیلبورد جعلی که گفته می‌شود در لهستان قرار دارد، با استفاده از امکانات سایت آنلاین Mediamodifier ساخته شده است.

 

تصویر برگرفته (اسکرین شات)  در سایت Mediamodifier در ۲۳مه ۲۰۱۳ / «تصویر شما در اینجا» به انگلیسی، سفید، روی پس‌زمینه صورتی نوشته شده است
تصویر برگرفته (اسکرین شات) در سایت Mediamodifier در ۲۳مه ۲۰۱۳ / «تصویر شما در اینجا» به انگلیسی، سفید، روی پس‌زمینه صورتی نوشته شده است © Les Observateurs

 

در پایان، همانطور که در مقاله راستی‌آزمایی قبلی توضیح دادیم، مطالب منتشر شده ادعا کردند که در فوریه ۲۰۲۲ آگهی‌های تبلیغاتی را برای پیوستن به نیروهای اوکراینی پخش شده در متروی ورشو، لهستان، همراه با یک ویدیو پخش می‌کنند.  این تبلیغ هم هرگز پخش نشده بود.

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید