راستی‌آزمایی

در مورد دستگیری گرتا تونبرگ، «مظنون به صحنه‌سازی»، در آلمان چه می‌دانیم؟

گرتا تونبرگ، فعال سوئدی روز سه شنبه 17 ژانویه 2023، در جریان تحصن در اعتراض علیه گسترش معدن زغال سنگ روباز در لوتزرات آلمان دستگیر شد. ویدئویی در توییتر منتشر شده است که در آن، او در حالی که در بازداشت پلیس است برای عکاسان ژست می‌گیرد. این ویدئو طی دو روز ده میلیون بازدید کننده داشته است. این تصاویر به اتهاماتی نظیر «دستگیری صحنه‌سازی شده» و «بازداشت ساختگی» دامن زده است. با این حال، ویدئوی کامل این فیلم این ادعا را تایید نمی‌کند. علاوه بر این روزنامه‌نگاری که شاهد این حادثه بوده است و همچنین پلیس آلمان این اتهامات را رد کرده‌اند.

ویدئویی از گرتا تونبرگ در جریان تظاهرات در آلمان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است که این فعال اجتماعی را به دستگیری ساختگی متهم می‌کند.
ویدئویی از گرتا تونبرگ در جریان تظاهرات در آلمان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است که این فعال اجتماعی را به دستگیری ساختگی متهم می‌کند. © Observateurs / Reuters
تبلیغ بازرگانی

راستی آزمایی به طور خلاصه

 

ویدئویی که در فضای مجازی دست به دست می‌شود توسط یکی از خبرنگاران خبرگزاری رویترز فیلمبرداری شده است. در فیلم کامل، گرتا تونبرگ را ابتدا در حال تحصن در میان دیگر فعالان مشاهده می‌کنیم، سپس در حالی که پلیس دست و پای او را گرفته و از صحنه دور می‌کند دیده می‌شود؛ قبل از اینکه توسط ماموران دوباره روی پاهایش قرار گیرد و خبرنگاران از او عکس‌برداری کنند.

یکی از خبرنگاران خبرگزاری رویترز مدعی است که از ورود این فعال پیشاپیش مطلع نشده و در جریان پوشش این رویداد متوجه حضور او در این تحصن شده است.

پلیس اکس لاشاپل، Aix-la-Chapelle ، می‌گوید که گرتا تونبرگ را به طور رسمی دستگیر نکرده و به خبرنگاران اجازه داده است تا قبل از بردن فعال سوئدی به داخل ون پلیس برای بررسی هویتش، چند عکس بگیرند تا فعالیت آن‌ها محدود نکنند.

 

جزئیات راستی‌آزمایی

 

یکی از کاربران توییتر با به اشتراک گذاشتن ویدئویی که در آن عکاسان از فعال سوئدی قبل از این که از سوی دو افسر پلیس بازداشت شود و در حال خندیدن است عکس گرفته‌اند، او با عصبانیت نوشته است: «دستگیری ساختگی تونبرگ در جریان تظاهرات در آلمان... دوربین‌ها را آماده کنید و غیره. واقعاً صحنه‌سازی است».

گرتا تونبرگ در 17 ژانویه 2022 در تجمع فعالانی شرکت کرد که پروژه توسعه معدن زغال سنگ را محکوم کردند که این موضوع منجر به تخریب روستای لوتزرات در غرب آلمان شد.

 

"دستگیری ساختگی گرتا تونبرگ، صحنه‌سازی برای دوربین‌ها"
"دستگیری ساختگی گرتا تونبرگ، صحنه‌سازی برای دوربین‌ها" © Twitter

 

برای بسیاری از کاربران، فیلم دستگیری گواه این است که همه چیز برای رسانه‌ها از پیش آماده و صحنه‌سازی شده است و بنابراین دستگیری گرتا تونبرگ ساختگی است. پربازدیدترین ویدیو با زیرنویس انگلیسی تا 19 ژانویه 2023 به 11 میلیون بازدید رسید.

اما در ویدیویی که این بخشی از فیلم در آن آمده است، چه می‌بینیم؟ این تصاویر توسط خبرنگار خبرگزاری رویترز فیلمبرداری شده و در وب سایت آن موجود است.

در ویدئوی کامل، ابتدا گرتا تونبرگ را در وسط سایر تظاهرکنندگان به حالت نشسته می‌بینیم. پلیس قبل از اینکه او را از محل تحصن بیرون بکشد دست و پاهایش را می‌گیرد و چندین متر او را حمل می‌کند. از ثانیه 30 این ویدیو ، سکانس از جایی شروع می شود که گرتا تونبرگ با دو افسر پلیس که در کنارش قرار دارند لبخند می‌زند. به نظر می‌رسد لبخند او زمانی ظاهر می‌شود که تظاهرکننده دیگری که در کنار او بود و پلیس او را نیز از آنجا می‌برد به او می‌گوید: "هی، نمی دانستم تو معروفی! سلفی بگیریم؟" .

 

تصویر برگرفته از ویدئوی کامل در وب‌سایت خبرگزاری رویترز که در آن یکی دیگر از فعالان در مورد درخواست سلفی از گرتا تونبرگ شوخی می‌کند و باعث لبخند زدن او می‌شود.
تصویر برگرفته از ویدئوی کامل در وب‌سایت خبرگزاری رویترز که در آن یکی دیگر از فعالان در مورد درخواست سلفی از گرتا تونبرگ شوخی می‌کند و باعث لبخند زدن او می‌شود. © Reuters

 

آیا خبرنگاران حاضر در محل از ورود این فعال سوئدی مطلع بودند؟ گروه رویترز که این رویداد را پوشش می‌داد، با تماس از سوی تحریریه ناظران فرانس 24 به ما گفت که به آنها اطلاع داده نشده بود که گرتا تونبرگ قصد دارد به این تظاهرات بپیوندد و وقتی دیدند که او به تحصن پیوسته است، مثل هرکس دیگری متعجب شدند.

 

پلیس آلمان می گوید به مطبوعات اجازه داده است کار خود را انجام دهند

 

اما، پلیس آلمان، چرا بهگرتا تونبرگ اجازه داد در مقابل خبرنگاران ژست بگیرد تا آن‌ها بتوانند از او عکس بگیرند؟ با تماس تحریریه ناظران فرانس 24 ، پلیس منطقه Aix-la-Chapelle، که شامل شهر Lützerath است، تصریح کرد:

 

 

ما نمی دانستیم که گرتا تونبرگ آن‌جا خواهد بود. اما ما هرگز صحنه‌سازی انجام نمی‌دهیم، زیرا ما سیاهی لشگر گرتا تونبرگ نیستیم. در عوض، از خانم تونبرگ  باید بپرسید که چرا می‌خواست توجه‌ها را به خودش جلب کند.

در طول این مأموریت، انتقادات جداگانه‌ای مبنی بر اینکه کار خبرنگاران و رسانه‌ها با مشکل مواجه شده بود، وجود داشت. و حالا که به مطبوعات اجازه دادیم تا کار خود را انجام دهند و عکس بگیرند، آیا اکنون مشکلی ایجاد شده است؟

این نشان می‌دهد که راضی کردن همه چه‌قدر سخت است. ما همیشه گفته‌ایم که این مهم است که پلیس اجازه گزارش‌دهی را بدهد و از خبرنگاران در شرایط بحرانی محافظت کند. آن روز هر دوی این موارد امکان پذیر بود و به همین دلیل بود که خبرنگاران توانستند کار خود را انجام دهند.

کل گروه تجمع کننده، از جمله گرتا تونبرگ، باید جزئیات خود را به پلیس ارائه می‌دادند، اما دستگیر نشدند [ به گزارش رویترز، گرتا تونبرگ قبل از آزاد شدن به داخل ون پلیس منتقل شده بود؛ یادداشت سردبیر].

 

 

 

گرتا تونبرگ در توییتی که در 18 ژانویه 2023 به اشتراک گذاشت اعلام کرد: "دیروز من بخشی از گروهی بودم که به طور مسالمت آمیز علیه گسترش معدن زغال سنگ در آلمان تظاهرات کردند. ما توسط پلیس کنترل و سپس بازداشت شدیم، اما بعد از ظهر همان روز آزاد شدیم. حفاظت از آب و هوا جرم نیست."

 

 

گرتا تونبرگ، جنجال رسانه‌ای و سوژه شایعات

 

این اولین جنجال رسانه‌ای گرتا تونبرگ نیست: او برای اولین بار در سال 2018 به شهرت رسید، زمانی که در مقابل مدرسه‌اش برای محکوم کردن "عدم اقدام اقلیمی" اعتصاب کرد.

در آگوست 2019، او با قایق بادبانی از اقیانوس اطلس عبور کرد تا به یک تظاهرات برای حمایت از آب و هوا در حاشیه اجلاس سازمان ملل متحد برود. در جریان این تظاهرات، او همچنین به کاخ سفید رفت تا دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا را به چالش بکشد.

 

 

روزنامه‌نگاران علاقه خاصی به فیلم‌برداری و عکس‌برداری از تونبرگ دارند، که همین موضوع این تصور را از سوی برخی تقویت کرده است که او ستاره‌ای است که توسط رسانه‌ها ساخته شده است یا اینکه با روزنامه‌نگاران تبانی می‌کند، البته هیچ مدرک واقعی برای این ادعا وجود ندارد..

تحلیلگران متخصص در جایزه نوبل، شهرت و محبوبیت بیش از حد او و این جنبه‌های بحث برانگیز از فعالیت‌هایش را از جمله دلایلی می‌دانند که او هنوز جایزه صلح نوبل را دریافت نکرده است.

همچنین اطلاعات نادرست زیادی در مورد گرتا تونبرگ در دست انتشار است. او متهم شده است که از گروه‌های لابی‌گر مبالغی را به عنوان رشوه دریافت کرده است. برخی دیگر می‌گویند که او به تعهدات خود احترام نمی‌گذارد. همانطور که فرانس اینفو در مقاله‌ای در سال 2019 خلاصه از آن را منتشر کرد.

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید