زنان ایرانی همچنان رژیم اسلامی را به چالش می‌کشند: «با آمدن تابستان مبارزه ما وارد مرحله جدیدی می‌شود»

زنان در حال رفت و آمد در خیابان بدون روسری، تهران ۱۴ نوامبر سال ۲۰۲۲
زنان در حال رفت و آمد در خیابان بدون روسری، تهران ۱۴ نوامبر سال ۲۰۲۲ © Observers

در ایران زنان به رغم فشار حکومت اسلامی، همچنان به مبارزه و رفت و آمد بدون حجاب در خیابان‌ها، کافه‌ها، بانک‌ها و حتی فرودگاه‌ها ادامه می‌دهند. برای ۵ ماه است که هزاران هزار ایرانی به خیابان‌ها آمده‌اند تا علیه رژیم اسلامی در ایران اعتراض کنند. شاید حضور خیابانی معترضین کمرنگ‌تر شده باشد اما ناظران ما در ایران معتقدند تا اینجا نیز این اعتراضات منجر به تغییرات برگشت ناپذیری در جامعه ایران شده‌اند. به گفته ناظران ما این دستاوردها به دلیل عقب‌نشینی جمهوری اسلامی نیست بلکه به علت حمایت و شجاعت تازه یافته زنان در جامعه ایران بر‌می‌گردد.

تبلیغ بازرگانی

اعتراضات اخیر در ایران شاید منجر به کاهش تعداد گشت‌های امنیت اخلاقی در ایران شده باشد اما ناظران ما در ایران تاکید می‌کنند قوانین هیچ تغییری نکرده‌اند و اجبار و فشار برای اعمال حجاب اجباری همچنان بر سر جای خود قرار دارد.

با این حال پیشرفت زنان در بازپس زدن رژیم در این راستا طی پنج ماه گذشته به گونه‌ای است که خود آنها نیز شاید تصور آن را به این سرعت نمی‌کردند.

 

A shopping Centre in north of tehran. Iranian women do not wear headscarf.

 

 

«جنگ اصلی ما تابستان شروع می‌شود»

ماهی [نام واقعی او نیست] در تهران زندگی می‌کند و در یک استارت‌اپ مشغول به کار است.

 

«این یک واقعیت است که ما چیزی بیش از به سر نکردن روسری می‌خواهیم. ما خواستار پایان جمهوری اسلامی هستیم، اما از زاویه‌ای دیگر من احساس می‌کنم انقلاب «زن زندگی آزادی» در برخی زمینه‌ها در برابر جمهوری اسلامی پیروز شده است.

من تمامی روسری‌های خودم را سوزانده‌ام، در واقع من دیگر هیچ روسری‌ای ندارم. وقتی در خیابان قدم می‌زنم، به کافه می‌روم، به بانک‌ می‌روم و حتی وقتی که برای یک بار سوار هواپیما شدم روسری به سر نکردم. فقط زمانی که باید از گیت سپاه رد می‌شدم زنی که مشغول بازرسی بدنی بود که گفت برای رد شدن از گیت سپاه یه چیزی سرت کن که من کلاه هودی را برای چند ثانیه به سر کردم و بعد دوباره درآوردم.

تا یک یا دو ماه گذشته وقتی من بدون روسری در خیابان راه می‌رفتم مردم، زنان و مردها به من لبخند می‌زدند یا «دمت گرم» و « من به تو افتخار می‌کنم» می‌گفتند، اما حالا برای هفته‌هاست که من متوجه شده‌ام که روسری به سر نداشتن تبدیل به چیزی عادی شده است، مردم دیگر حتی انگار متوجه اینکه تو روسری نداری نیز نمی‌شوند یا توجهی ندارند.

هیچکس به زنانی که روسری ندارند خیره نمی‌شود حتی مردهایی که به نظر مذهبی می‌آیند رویشان را برمی‌گردانند. این تغییر سریع در جامعه برای خود من نیز قابل باور نیست.

درست است که زنان بدون حجاب بیشتری در مناطق شمالی تهران دیده می شود اما واقعیت این است که در مناطق جنوبی و مرکزی تهران زنان بدون حجاب زیاد هستند، وقتی از زیاد صحبت میکنم چیزی حدود بیست تا سی درصد است. واقعا هیجان‌انگیز بود که من وقتی حتی بدون حجاب در جنوب تهران قدم می‌زدم احساس امنیت می‌کردم. هیچکس به زنان خیره نمی‌شود و یا حتی من شاهد کوچکترین رفتار زننده‌ای نشدم. انگار جامعه یک حفاظ نامرئی به دور زنان بدون حجاب کشیده تا از آنها در این مبارزه حمایت کند.

اما مبارزه جدی ما در این زمینه با جمهوری اسلامی همچنان در راه است. اکنون هوا سرد است و خواهی نخواهی ما باید خودمان را به خاطر سرما بپوشانیم اما تابستان که هوا گرم می‌شود من به هیچ شکل نمی‌توانم تصور کنم که مانند گذشته خودم را بپوشانم. گمان می‌کنم بسیاری دیگر از زنان نیز همین حس را دارند به خصوص دختران جوان‌تر. حتی الان من گاهی دختران جوان را با کراپ تاپ در خیابان‌ها می‌بینم. واقعا از اینکه این دخترها تا چند ماه دیگر در گرما چه لباس‌هایی خواهند پوشید به خیابان خواهند آمد من را هیجان زده‌ می‌کند. به گمانم مرحله بعدی مبارزه ما در این زمینه برای پیشتر عقب نشاندن جمهوری اسلامی به زودی سر خواهد رسید.

با این حال زنان ایرانی همچنان با فشار، تهدید و خشونت برای حفظ حجاب رو به رو هستند.

حسین جلالی نماینده مجلس در بیستم دسامبر سال ۲۰۲۲ مدعی شد که قوانین حجاب همچنان پابرجاست و تنها راه اعمال آنها تغییر کرده است.

مقام‌های مختلف ایران از جمله چندین فرماندار در نقاط مختلف ایران همچنین طی فرامینی ارایه خدمات به زنان بدون حجاب را ممنوع کرده اند.

۲۵ دسامبر سال ۲۰۲۲ فرمانداری استان خراسان جنوبی طی فرمانی ارایه خدمات همه بانک‌ها و ادارات و … به زنان بی‌حجاب را ممنوع اعلام کرد.

روز ۱۸ فوریه، زینب کاظم‌پور که در انتخابات هیات مدیره سازمان نظام مهندسی تهران به علت عدم رعایت حجاب رد صلاحیت شده بود، روسری خود را در این مراسم به زمین پرت کرد. دستگاه قضایی ایران اعلام کرد او به علت توهین به حجاب اسلامی تحت پیگرد قرار گرفته است.

 

Zainab Kazempour threw her headscarf on the ground after being disqualified in an official ceremony for participating in the Tehran Construction Engineering Organisation's board elections.

 

در ۲۹ ژانویه، ۱۵ فوریه و همچنین ۲۱ فوریه سه داروخانه در آمل، تهران و شهرری به علت عدم رعایت حجاب کارمندان آن پلمب شدند و این خانم‌ها تحت پیگرد قرار گرفته‌اند.

در روز ۲۶ نوامبر مدیر یک بانک در قم نیز به علت ارایه خدمات به یک زن بدون حجاب از کار برکنار شد. ویدیویی از این خانم دو روز پیشتر در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود.

 

 

A Basij member harasses a woman working in this pharmacy in Amol, northern Iran. After this video was published, the pharmacy was closed and the woman is being prosecuted

 

علی خانمحمدی سخنگوی ستاد امر به معروف و نهی از منکر در یک گفتگو در یکم ژانویه ۲۰۲۳ مدعی شد پلیس مسوول برخورد با کسب و کارهایی است که حجاب در آنها رعایت نمی‌شود. وی همچنین در ادامه تاکید کرد ما گاهی تصاویری دریافت میکنیم که مردم از صاحب مشاغل می‌خواهند که حجاب را رعایت کند و آنها این کار را نمی‌کنند و ما نمیتوانیم بدون توجه از این تصاویر عبور کنیم و کاری نکنیم. مردم باید قوانین را رعایت کنند.

 

The bank director in Qom was fired after this video was published on the social media.

 

در ژانویه سال ۲۰۲۳ نیز علی خامنه‌ای بر اعمال قانون حجاب تاکید کرد و گفت حجاب واجب تخطی ناپذیر شرعی است.

با این حال به نظر می‌رسد اعمال قانون حجاب برای رژیم تهران دشوار از گذشته شده است. زنان نه تنها در تهران و شهرهای بزرگ بلکه حتی در شهرهای کوچک و مناطق دورافتاده نیز حجاب اجباری را به چالش می‌کشند.

 

 

A woman cycles without a hijab in Mashhad, one of the holiest cities for Shia Muslims.

 

 

«روسری نداشتن تبدیل به یک فعالیت سیاسی و نشانه شجاعت شده است»

 

فرانک [نام واقعی او نیست] او در تهران زندگی می‌کند اما مرتب به خانواده خود در یک شهر کوچک در جنوب شرقی ایران سر می‌زند.

 

« زمانی که من چند هفته پیش به خانواده‌ام سر زدم که مردم در آنجا نیز تغییر کرده‌اند. زنان زیادی دیدم که بدون روسری در خیابان قدم می‌زدند، دختران جوان و نوجوان بدون حجاب در حال گردش بودند. زمانی نداشتن روسری باعث انگشت نما شدن در خیابان بودن و در بهترین حالت کاری عجیب به چشم می‌آمد اما حالا تبدیل به یک فعالیت سیاسی، یک اعتراض و نشانه شجاعت شده است.

زنان زیادی بودند که روسری را روی شانه‌ انداخته بودند، دختران جوان روسری را مثل شال دور گردن پیچیده بودند و برخی دیگر اصلا روسری نداشتند. من واقعا از دیدن این همه تغییر طی چند ماه واقعا متعجب شدم. به گمانم این تغییری غیرقابل بازگشت است. به شخصه من تصمیم گرفته‌ام که دیگر روسری به سر نکنم. مهم نیست چه اتفاقی بیفتد، کارم را از دست بدهم، من را کتک بزنند یا زندانی کنند مهم نیست من دیگر آنگونه که آنها می‌خواهند بدنم را پنهان نمی‌کنم و مطمین هستم زنان زیادی مثل من فکر می‌کنند.»

 

قتل مهسا امینی در بازداشت پلیس امنیت اخلاقی در سپتامبر سال ۲۰۲۲ بزرگترین موج اعتراضات را در جمهوری اسلامی به راه انداخت. از زمان شروع این اعتراضات بیش از ۴۸۰ معترض به قتل رسیده و هزاران نفر دیگر نیز زخمی شده‌اند.

اخبار جهان را با بارگیری اَپ ار.اف.ای دنبال کنید