عربستان سعودی: در جده، بحران خاموش در برابر پروژه شهرنشینی فراعنه
در طول سه ماه گذشته، دولت سعودی یک کارزار تخریب گسترده را با هدف قرار دادن چندین محله محبوب اما فقیرنشین در جده آغاز کرده است تا راه را برای یک پروژه بزرگ توسعه شهری باز کند. همان‌طور که ناظر ما توضیح می‌دهد در مدت زمان بسیار کوتاهی که برای ترک محله تعیین شده است، و بدون دریافت هیچ غرامتی، امروز صدها هزار نفر در شرایط بحرانی و بدون امکان شکایت به سر می‌برند.
: منتشر شده در : روزآمد شده در
حدود 60 محله هدف این تخریب است. آنها بیشتر در منطقه جنوبی شهر، اطراف بندر واقع شده‌اند. و حتی محله‌های دیگر نیز در ادامه مورد هدف خواهند بود و این کارزار باید چندین ماه دیگر ادامه پیدا کند.
صندوق سرمایه گذاری عمومی عربستان سعودی (PIF) به ریاست محمد بن سلمان، ولیعهد، از راه اندازی و ساخت پروژه‌ای با هزینه 20 میلیارد دلاری (حدود 18 میلیارد یورو) به نام جده مرکزی خبر داد. این توسعه شامل موزه، اپرا، استادیوم، آکواریوم، هتل‌ها و مناطق مسکونی جدید خواهد بود.
دولت عربستان سعودی اطمینان داده است که به ساکنان این مناطق یک ماه مهلت داده تا خانه‌های خود را ترک کنند و یک طرح جبران خسارت برای صاحبخانه‌ها راه‌اندازی شده است. اما بسیاری از ساکنان می‌گویند که غافل‌گیر شده‌اند و یک شبه خود را بی‌خانمان و در خیابان‌ها دیده‌اند. در یک تظاهرات اعتراضی بی سابقه، آنها از اوایل ماه مارس ویدیوهایی را در توییتر و تیک تاک با هشتگ حداد جده ("تخریب جده") برای محکوم کردن آنچه آنها یک کمپین ناعادلانه می‌نامند، منتشر کرده‌اند.
ببساطة هكذا أنتهت الحكاية، دمرت البيوت وهُجر الناس، و أصبح كل شيء من الماضي 😭#هدد_جدة pic.twitter.com/q6hPyVupU2
— حقوق الضعوف (@hukusfof) March 17, 2022
در این توییت آمده است: "این داستان به پایان می رسد. خانه ها ویران شده، مردم رانده شده اند، و همه چیز در گذشته است."
ویدئوی دیگری که در توییتر منتشر شده است، یکی از ساکنان را در گریه نشان می‌دهد که توضیح می‌دهد که ماموران خدمات شهرداری به او اولتیماتوم 24 ساعته داده‌اند که خانه‌اش را ترک کند. در این تصاویر عبارت «باید تخلیه کنید» را می‌بینیم که توسط ماموران خدمات شهرداری روی نمای منزل وی نقش بسته است. «به محض دیدن این کتیبه بر سر در منزلم، بچه‌هایم را برداشتم و رفتم دنبال خانه، اما همسایه‌ها به من گفتند که تا ۲۴ ساعت دیگر [ماموران شهرداری] به خانه‌ام حمله می‌کنند و می‌خواهند برق من را قطع کنند (...). آنها آمدند و همه وسایلم را گرفتند، مرد در آستانه اشک ریختن شهادت می‌دهد، اتاق‌ها را وارونه نشان می‌دهد، من مسئول یازده نفر هستم، فقط خدا از رنج و دردسرم خبر دارد.»
ترس در حدی است که صحبت کردن مطلقاً ممنوع است
محمد (نام واقعی او نیست) ساکن جده است. او در محله‌های متاثر از این تخریب‌ها زندگی نمی‌کند، اما می‌گوید که در درد ساکنان، که بسیاری از آنها از پیشینه‌های معمولی هستند، شریک است.
غم را می توان در چهره‌ها خواند، اما کسی جرات حرف زدن را ندارد. ترس در حدی است که صحبت کردن مطلقاً ممنوع است.
ساکنان با اطلاعیه بسیار کوتاه، گاهی اوقات سه روز یا کمتر، مطلع می‌شدند. و هنوز عملاً هیچ غرامتی دریافت نشده است. بدتر از آن، هنوز هیچ سیستم جابجایی ایجاد نشده است. در روزهای اول، ساکنانی که خود را در خیابان و بی‌خانمان می‌دیدند در چادرهایی زیر پل‌ها مستقر شده بودند، اما از آن زمان از آن‌جا هم رانده شدند.
علاوه بر این، این تخریب‌ها باعث افزایش اجاره‌بها در مناطق دیگر شهر شده است که دو برابر شده است [یادداشت سردبیر: شهادت‌های متعدد در شبکه‌های اجتماعی تایید می‌شود] و بسیاری توان پرداخت آن را ندارند.
بنابراین مردم آنچه را که می‌توانند انجام می دهند: یا برای زندگی نزد اقوام خود می‌روند یا جده را ترک می‌کنند تا در روستاهای نزدیک به صحرا به دنبال مسکن ارزان‌تر بگردند.
أهالي الأحياء المزالة يعيشون حياة مريرة، فهم لا يستطيعون شراء منازل بديلة بسبب تأخر التعويضات، ولا يقدرون على دفع الإيجارات الباهظة.#هدد_جدة#جده_الان#هدد_مكة pic.twitter.com/IcLzifPFRe
— #هدد_جدة (@haddJeddah) March 17, 2022
این کاربر می نویسد: "اهالی محله‌های ویران شده زندگی تلخی دارند. به دلیل تاخیر در پرداخت غرامت نمیتوانند خانه بخرند و نمیتوانند اجاره‌های بالایی را پرداخت کنند."
این افراد با گذشت زمان، یک عمر زندگی خود و اقتصاد محلی را ساخته‌اند، به خصوص که این شهر یک گذرگاه مهم برای زائرانی است که هر ساله به مکه می‌روند. اکنون اما مساجد و مدارس ویران شده‌اند. برخی از ساکنان احتمالاً باید به کشورهای خود بازگردند، در حالی که جده پناهگاه آنها بود، به ویژه کسانی که از کشورهای در حال جنگ، مانند یمنی‌ها، آمده‌اند. تقریباً یک چهارم شهر جده یعنی چیزی حدود صدها هزار نفر از ساکنان آن تحت تأثیر این تخریب‌ها قرار گرفته است،
مقامات سعودی برای توجیه تخریب‌ها اعلام کرده‌اند که این طرح همچنین با هدف پایان دادن به زاغه‌هایی که بدون مجوز ساخته شده‌اند و قاچاق مواد مخدر و جرم و جنایت در آنها حاکم است، است.
ناظر ما اما می‌گوید این ادعاها نادرست است: «من می توانم به شما اطمینان دهم که با رفت و آمد طولانی در این محله‌ها، می‌توانید، ماشین خود را با کلید داخل آن باز بگذارید، بدون اینکه کسی به آن دست بزند. جده یک شهر امن است، به طور کلی همه عربستان سعودی. ممکن است جرم کمی وجود داشته باشد، اما بسیار کم است. نه بیشتر از هر جای دیگری در جهان.
علاوه بر این، درست است که در زمان ساخت این محله‌ها، هیچ برنامه توسعه واقعی برای این مناطق وجود نداشت. این زمین‌ها را ملک فیصل به مردمی که در این مناطق نزدیک کارخانه‌ها ساکن شده بودند، داده بود. بنابراین این خیابان‌ها کوچک و کمی پیچ در پیچ هستند، اما این به آنها شخصیت می‌دهد و بخشی از جذابیت‌های محله است. و بر خلاف آنچه گفته می‌شود، بسیاری از ساکنان دارای سند ملکی به شکل خوب و مناسب هستند.
پیش‌تر در سال 2020یک کمپین تخریب دیگری در استان تبوک در شمال غرب کشور باعث رسوایی شده و جنجال ایجاد کرده بود. یکی از رهبران قبیله، عبدالرحیم الحویتی، هنگامی که از ترک خانه خود خودداری کرد، توسط پلیس به ضرب گلوله کشته شد. بر اساس گزارش مقامات رسمی، وی پس از تیراندازی به سمت پلیس هدف گلوله قرار گرفت.
این تخریب‌ها به عنوان بخشی از پروژه عظیمی به نام نئوم، یک پروژه شهری آینده نگرانه فراعنه، انجام شد. این شهر که هزینه آن بالغ بر 500 میلیارد دلار (حدود 450 میلیارد یورو) می‌شود، باید در مساحتی به وسعت 26500 کیلومتر مربع ساخته شود.