هرج و مرج و ناامیدی در فرودگاه کابل: «اگر شما هم جای این مردم بودید دست به همین کارها میزدید»

مسافرانی که از رمپ‌ها به سمت هواپیما می‌رفتند، بقیه در باند مخصوص بلندشدن هواپیما آن را تعقیب می‌کردند: صحنه‌های هرج و مرج در فرودگاه حامد کرزای کابل در 24 و 25 مرداد 1400 فیلمبرداری شده است، در حالی که شهروندان افغانستانی به سختی تلاش می‌کنند شهر خود را ترک کنند کشورهای خارجی در تدارک و سازماندهی تخلیه این شهروندان هستند، همان‌طور که در این ویدیو در توییتر نشان داده شده است از شب 24 و 25 مرداد، جمعیت زیادی به قصد یافتن راهی برای خروج از افغانستان روی آسفالت باند فرودگاه جمع شده‌اند.

این ویدئو که بلال سروری روزنامه‌نگار افغانستانی در شب 24 تا 25 مرداد ارسال کرده است، حدود 100 نفر را نشان می‌دهد که با نور تلفن‌های همراه خود از باند فرودگاه عبور می‌کنند.

رفت و آمد ساکنان در روز بعد همچنان ادامه داشت. تصاویر ماهواره‌ای با وضوح بالا که توسط Maxar منتشر شده است به ما این امکان را می‌دهد تا میزان حرکت جمعیت را اندازه‌گیری کنیم:

در تصاویر ماهواره‌ای از فرودگاه که در ساعت 10:36 صبح در 25 مرداد 1400  گرفته شده است، هزاران نفر که همچون اشباح در داخل و اطراف باند فرودگاه در رفت و آمدند دیده می‌شوند.

"چیزی که من دیدم یک هرج و مرج به تمام معنا بود"

مسعود (نام کوچک او تغییر کرده است) صبح 25 مرداد به همراه خانواده‌اش به فرودگاه رسید. او با تیم تحریریه ناظران تماس گرفته و سردرگمی گسترده‌ای را که در آنجا حاکم بود، بازگو می‌کند:

"آن‌چه من دیدم یک آشفتگی کامل بود. حدود 10 هزار نفر روی آسفالت باند فرودگاه بودند و شاید 10 هزار نفر دیگر در نزدیکی فرودگاه در پشت حصارهای امنیتی که توسط نیروهای طالبان در اطراف فرودگاه ایجاد شده بود، حضور داشتند.

من یک هواپیمای نظامی آمریکایی را دیدم که حدود 30 دقیقه در هوا می‌چرخید. او نمی‌توانست فرود بیاید زیرا افرادی روی باند فرودگاه بودند. گویی مسیر هوایی فرودگاه توسط یک سپر انسانی مسدود شده است.

این ویدئو که در 25 مرداد در Snapchat ارسال شده است نشان می‌دهد که ساکنان کابل از دیوار فرودگاه بالا می‌روند‌.

"افرادی که آن‌جا هستند امیدوارند بتوانند سوار هواپیما شوند. تعداد کمی پروازهای مسافری عصر یکشنبه باقی مانده است [24 مرداد 1400، یادداشت سردبیر]. برخی موفق شدند سوار این هواپیماها شوند - شاید پنج نفر در هر هواپیما. شاید یکشنبه شب 50 هواپیمای شبیه به آن وجود داشت. صبح روز دوشنبه هزاران نفر هنوز در آنجا بودند و امیدوار بودند همین کار را بتوانند انجام دهند. من با خانواده‌ام به امید این که بتوانیم پرواز  کنیم به فرودگاه آمدم ، اما این کار غیرممکن بود

در این ویدئو که توسط سودهیر چاوودر ، روزنامه‌نگار هندی در توییتر منتشر شده است ، افرادی را می بینید که از سطح شیب دار بالا رفته و برای سوار شدن به هواپیما یکدیگر را زیر دست و پا له می‌کنند.

"مردم حاضرند برای رفتن، جان خود را به خطر بیاندازند"

مسئولان فرودگاه از غیرنظامیان خواسته‌اند که به فرودگاه نیایند و تمام پروازهای مسافربری از مبداء کابل لغو شده است.

در اوج ناامیدی ، مردم سعی کردند به هواپیمای بوئینگ C-17 ارتش ایالات متحده امریکا که قصد پرواز داشت آویزان شوند. ویدئویی که میلیون‌ها بار در شبکه‌های اجتماعی مشاهده شده است، جمعیتی را نشان می‌دهد که در اطراف هواپیما می‌دوند و دست‌کم هشت جوان خود را روی چرخ‌های هواپیما می‌اندازند.

این ویدیو که در 25 مرداد 1400 در توییتر ارسال شده است بیش از 303،700 بار مشاهده شده است.

دومین ویدئوی بسیار تکان‌دهنده که اندکی پس از برخاستن هواپیمای بوئینگ C -17 از باند فرودگاه فیلمبرداری شده است، نشان می‌دهد دو نفر - که ظاهراً به این هواپیمای نظامی چسبیده بودند – از ارتفاع چند صد متری سقوط می‌کنند.

با توجه به صحنه‌های تکان دهنده ما فقط عکس‌های برگرفته از ویدئو را منتشر می‌کنیم

سایر گزیده‌های فیلم، صحنه هولناکی را نشان می‌دهد که از زاویه‌ای دیگر تقریبا عمود بر آسمان فیلمبرداری شده است، جایی که می‌توانیم هواپیما را با وضوح بیشتری در حال عبور از فرودگاه ببینیم و سپس سقوط نفر دوم و سوم که قابل مشاهده است.

خبرگزاری محلی آسوکا گزارش داد که ساکنان آن منطقه شاهد سقوط سه نفر بودند. این خبرگزاری دو عکس را که یکی جسدی روی دیوار را نشان می‌دهد و دیگری عکس و ویدئویی را نشان می‌دهد که جسدی دیگر روی سقف مسکونی قابل مشاهده است.

به کمک تصاویر و ابزارهای ماهواره‌ای برای مشاهده مشخصات جغرافیایی کوه، اعضای تحریریه ناظران فرانس 24 توانستند جهت باند بلند شدن هواپیما و محل دقیق سقوط یکی از قربانیان را بر روی دیوار محوطه فرودگاه تعیین کنند.ما توانستیم تشخیص دهیم که قربانی دیگر روی سقف ساختمانی در منطقه‌ای در غرب فرودگاه سقوط کرده است.

از نظر مسعود، این ویدئوها نشان دهنده ناراحتی شدید مردم از بازگشت طالبان به قدرت است:

مردم مایل‌اند برای فرار از این‌جا جان خود را به خطر بیندازند، همان‌طور که در فیلم‌های سقوط افراد از هواپیمای نظامی آمریکا مشاهده کردید. مردم حاضرند کوچکترین شانس خود برای پریدن و رفتن از اینجا به هر قیمت ممکن امتحان کنند.

شما بدون توجه به جایی که در آن زندگی می‌کنید فقط قسمتی از شهر خود را که بیشتر به آن اهمیت می‌دهید، در ذهن تجسم کنید، حالا تصور کنید که آن بخش توسط داعش اشغال شده است. شما نیز مانند این مردم بی پناه، به جنون می رسیدید و همین کارها را خواهید کرد.

همان‌طور که چندین فیلم نشان می‌دهد، سربازان آمریکایی در مواجهه با اختلال در فرودگاه تلاش کردند نظم را برقرار کنند. نیروهای آمریکایی به منظور جلوگیری از سوار شدن افراد به هواپیماهای نظامی که قصد تخلیه پرسنل سفارت‌خانه را داشتند، شلیک هوایی کردند که طی آن دو فرد مسلح کشته شدند.

اواخر دوشنبه، ایالات متحده تمام پروازهای تخلیه سفارت‌خانه را در انتظار خروج افرادی که در باند پرواز بودند متوقف کرد و نیروهای بیشتری را برای تأمین امنیت فرودگاه مستقر کرد. سازمان هواپیمایی کشوری افغانستان به خطوط هوایی توصیه کرده که از پرواز در حریم هوایی افغانستان خودداری کنند.