روایت زن کنشگر افغانستانی از فرار از دست طالبان در آخرین لحظات:«اولین کاری که کردم رفتن به بازار و خرید چادر بود»
از زمان ورود طالبان به کابل در 24 مرداد 1400، هزاران افغانستانی تلاش کردهاند که از طریق زمینی یا هوایی کشور خود را ترک کنند. تحریریه ناظران با یک فعال حقوق زنان که از ترس انتقام طالبان تصمیم گرفت با کمک قاچاقچی به صورت غیرقانونی از افغانستان خارج شود گفتگو کرده است. او سفر پر بیم و هراس خود از میان ده‌ها ایست بازرسی نیروهای طالبان را بازگو می‌کند.
: منتشر شده در : روزآمد شده در
از زمان تصرف کابل در 24 مرداد ماه 1400 توسط طالبان، ده‌ها هزار افغانستانی از کشور خود فرار کردهاند. نیروهای خارجی در تلاش هستند تا اتباع خود و همچنین کارمندان افغانستانی که در سفارتخانه‌ها و نیروهای مسلح خارجی کار کردهاند را از افغانستان خارج کنند، اما هرج و مرج در فرودگاه بین المللی حامد کرزی دسترسی به خروج را دشوار کرده است. کنشگران افغانستانی که ارتباط مستقیمی با قدرت‌های خارجی ندارند و در سازمان‌های غیردولتی برای دفاع از حقوق بشر، دموکراسی و حقوق زنان کار کردهاند ، برای ترک افغانستان سختی‌های زیادی را متحمل می‌شوند.
نیروهای طالبان در جاده‌های کابل و سراسر کشور و همچنین در پست‌های مرزی، پاسگاه ایجاد کردهاند. شاهدان می‌گویند که طالبان در حال بررسی اسامی افرادی است که از آن‌جا عبور می‌کنند تا بتواند فعالان مدنی یا کسانی که با دولت‌های خارجی همکاری کردهاند را پیدا کند. آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR) در جمعه 29 مرداد 1400 اعلام کرد که "اکثریت قریب به اتفاق افغانستانی‌ها نمی توانند کشور را از طریق مجاری عادی ترک کنند".
طالبان حلقه محاصره روزنامه نگاران و فعالان مدنی که از سوی این گروه اسلام‌گرا تهدید محسوب می‌شوند را محکم کرده است. به گفته شاهدان، آنها در حال حاضر جست‌وجوهای هدفمندی برای یافتن افرادی که در لیست هدف در اولویت هستند را آغاز کردهاند.
>> در وب سایت ناظران بخوانید: "می‌دانستم که آنها می‌آیند و ما را می‌گیرند": روایت کنشگران افغانستانی در دام طالبان"
"من با کمک دوستانم موفق به پیدا کردن یک قاچاقچی شدم"
ناهید[به دلایل امنیتی نام این ناظر ما تغییر یافته است] فعال حقوق زنان در افغانستان است که در کابل زندگی می‌کرد. او در سال‌های اخیر چندین تهدید از سوی طالبان دریافت کرده است. او به محض اطلاع از محاصره پایتخت از سوی این گروه اسلام‌گرا، سعی کرد با فرزندان خود کشور را ترک کند.
وقتی فهمیدم که طالبان کابل را اشغال کرده است [24 مرداد] اولین کاری که کردم این بود که برای خرید چادر به بازار زیرا رفتم می‌دانستم که در حال حاضر امکان خروج از منزل و راه رفتن در خیابان بدون آن وجود ندارد. من می‌دانستم که همه آن‌چه که طالبان در مورد حفظ امنیت مردم می‌گوید دروغ است: من می‌دانستم که باید جان خود را نجات دهم و از فرزندانم محافظت کنم.
من با کمک دوستانم موفق به یافتن یک قاچاقچی شدم. او به من گفت که باید به تنهایی به قندهار (در 500 کیلومتری کابل ، یادداشت سردبیر) بروم و سپس به ازای هر نفر 10000 افغانی (در حدود 100 یورو ، یادداشت سردبیر) بپردازم. قیمت به طور کلی بین 10000 تا 17000 افغانی برای هر نفر [بین 100 تا 170 یورو] است.
بانک‌ها بسته شده بودند ، بنابراین ما نمی‌توانستیم پولی را برداشت کنیم. با آن مقدار کمی که در جیب داشتیم حرکت کردیم. بیشتر مردم مانند ما هیچ پولی نداشتند. بسیاری از مهاجران افغانستانی در وضعیت مشابه‌ای قرار دارند و چیزی ندارند، آنها فقط در مساجد زندگی می‌کنند و زندگی‌شان به سخاوت مردم محلی وابسته هستند.
Now - People line up outside closed banks in Kabul to take out money pic.twitter.com/GxSPDV1iOf
— Muslim Shirzad (@MuslimShirzad) August 24, 2021
"به هر ایست-بازرسی که می‌رسیدیم وحشت می‌کردم"
در مسیر قندهار، ده‌ها پاسگاه طالبان را پشت سر گذاشتیم. هر بار که بازرسی می‌شدم، با دیدن ریش‌های انبوه مردان مسلح و کلاشنیکوف‌ها وحشت تمام وجودم را می‌گرفت. آنها با مسافران مانند وحشی‌ها رفتار می‌کردند و نیمه شب چمدان‌هایشان را باز و جستجو می‌کردند. در تمام طول راه، من از ترس طالبان چادر خود را بر نداشتم. می‌ترسیدم که ناگهان یکی از آنها انگشت خود را به سمت من بگیرد و بگوید: "از ماشین پیاده شو!" من هیچ برگه‌ای همراه با خود نداشتم و تلفن همراهم را تنظیم کرده بودم تا هیچ اطلاعاتی در مورد من پیدا نکنند.
Taliban have set up checkpoints in Kandahar pic.twitter.com/OLF3O8AJnn
— امارت اسلامی اردو (@EIAUrdu) August 21, 2021
وقتی به قندهار رسیدیم، قاچاقچی آمد دنبال ما تا ما را ببرد. او با طالبان ارتباط داشت، بنابراین ما توانستیم بدون ایجاد شک و تردید یا بازرسی از سوی نیروهای مسلح از ایست بازرسی‌ها عبور کنیم.
پست مرزی مملو از مردم بود - گویی همه مردم افغانستان اینجا بودند. خانواده‌هایی را دیدم که در مرز از هم جدا شده بودند، کودکانی که والدین خود را از دست داده بودند. در روزهای اول پس از ورود طالبان، مرزها مانند امروز این قدر شدید تحت کنترل نبود. قاچاقچی شناسنامه‌هایی برای مرزبانان پاکستانی به ما داد تا از این طریق ما را وارد خاک خود کنند. ما یک شبانه روز نه غذا خورده بودیم و نه آبی نوشیده بودیم ، هوا گرم بود، انگار جهنمی روی زمین بود.
The hoisting of National flag of Afghanistan at Boldak crossing in Kandahar#Afghanistan #Taliban #Alfath #Badr_ul_huda @Badr_ul_huda pic.twitter.com/B1MlUkYK5Z
— 𝐁𝐚𝐝𝐫-𝐮𝐥-𝐡𝐮𝐝𝐚 Media 💧 (@Badr_ul_huda) July 18, 2021
چند روز پس از ورود طالبان به کابل، مقامات پاکستانی کنترل‌های خود را در پست مرزی تورخان تشدید کردند تا از عبور شبه نظامیان با لباس غیرنظامی جلوگیری شود.
نیروهای طالبان از تیرماه 1400 کنترل پست‌های مهم مرزی را در دست گرفته‌اند. با این وجود چند هزار افغانستانی کمی بعد از 24 مرداد 1400 موفق به عبور از مرز پاکستان شدند.
همه چیزهایی که بعد از 20 سال کار کردن جمع کرده بودیم دود شد. ما زندگی خود را صرف ساختن یک کشور خوب برای آینده فرزندانمان کردیم اما، همه این‌ها برای هیچ بود. اکنون من در پاکستان از امنیت بیشتری برخوردار هستم ، به همین دلیل تصمیم گرفتم در مورد آن‌چه بر من و آن‌چه که در زمان طالبان برای هموطنانم اتفاق می‌افتد، به طور صریح صحبت کنم. اما من اینجا هم نمی‌توانم زیاد بمانم. از یک سو، من به طور غیرقانونی در اینجا هستم و دولت پاکستان هیچ کاری برای حمایت از ما انجام نمی‌دهد. از سوی دیگر ، ماندن در اینجا خطرناک است: چندین حمله تروریستی نیز در اینجا رخ داده است [طالبان پاکستانی، گروه پاکستانی مرتبط با طالبان در افغانستان، در شهری که ناهید در حال حاضر در آن زندگی می‌کند ، فعالیت می‌کنند.] باید به جایی بروم که فرزندانم بدون ترس بتوانند آزادانه در آن جا تردد کنند، جایی که بتوانند به مدرسه بروند و کار پیدا کنند. جامعه بین الملل باید به ما کمک کند
بر اساس گزارش کمیساریای عالی امور پناهندگان سازمان ملل متحد، حدود 1.4 میلیون مهاجر افغانستانی در سال 2020 به کشور همسایه خود یعنی پاکستان فرار کردند. آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد در 26 مرداد 1400 از دولت‌ها خواست که اخراج پناهندگانی که درخواست پناهندگی آنها رد شده است و بازگرداندن آنها به افغانستان را متوقف کنند.