حمله به مرکز خرید کرمنچوک در اوکراین: بررسی ادعای حامیان روسیه
از زمان حمله نیروهای روسی به یک مرکز تجاری در 27 جون 2022 در کرمنچوک واقع در مرکز اوکراین، اطلاعات نادرستی در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شوند. وزارت دفاع روسیه مدعی است که این مرکز تجاری را به طور مستقیم مورد هدف قرار نداده است، بلکه انبار مهمات نزدیک آن را هدف قرار داده و مدعی است که این مرکز تجاری در پی آن به سادگی آتش گرفته است. این وزارتخانه همچنین معتقد است که این مرکز تجاری دیگر کار نمی‌کند و مدت‌هاست که تعطیل است.. با این حال، شواهد و اطلاعات open-source یا متن باز با این ادعاها تناقض دارد.
: منتشر شده در : روزآمد شده در
راستی آزمایی به طور خلاصه:
وزارت دفاع روسیه که از سوی حساب‌های طرفدار روسیه در شبکه‌های اجتماعی حمایت می‌شود ادعا می‌کند که مرکز تجاری آمستور در کرمنچوک پس از حملاتی که انبارهای مهمات را هدف قرار داده بود، آتش گرفته است. به گفته مسکو، این مرکز "کاربری" نداشته است. تصاویر دوربین‌های مداربسته نظارتی و تصاویر ماهواره ای با این روایت در تضاد است.
بر اساس چندین عکس برگرفته از ویدئو، مرکز خریدی که مورد هدف بمباران روسیه در کرمنچوک بوده به مدت یک سال بسته بوده است. اما با کمک عکس‌های رسید خرید از فروشگاه و ویدیوهای مرتبط، می‌توان تأیید کرد که مرکز تجاری در واقع دارای کاربری و برای عموم باز است.
به گفته دولت اوکراین، یک حمله در روز 27 جون 2022 یک مرکز تجاری در کرمنچوک در مرکز اوکراین را ویران کرد که در طی آن دست کم 18 کشته و حدود 40 مفقود بر جای مانده است.
به گفته مقامات مسکو، بمباران روسیه به جای این مرکز تجاری مناطق نگهداری سلاح در اطراف را هدف قرار داده است.
در 28 جون 2022، وزارت دفاع روسیه بیانیه‌ای را در رابطه با این حمله منتشر کرد. در این بیانیه هیچ بحثی در این زمینه که روسیه به کرمنچوک موشک شلیک کرده یا مرکز خرید مورد اصابت موشک قرار گرفته است وجود ندارد. اما آن‌ها ادعا می‌کنند که این مرکز خرید "غیر کاربردی" بوده و زمانی که یک انبار مهمات در آن نزدیکی بمباران شده، ان‌جا نیز آتش گرفته است.
این بیانیه از طریق حساب توییتر سفارت روسیه در بریتانیا به اشتراک گذاشته شد و بیش از 1000 لایک به دست آورد.
تصویری همراه با متن منتشر شده توسط سفارت روسیه در بریتانیا توسط سایتی به نام "WarOnFakes" تهیه شده است، سایتی که ادعا می‌کند اطلاعات نادرست منتشر شده توسط رسانه‌های اوکراینی درباره جنگ را شناسایی و افشا می‌کند، اما در راستی آزمایی و حقیقت سنجی که از سوی رسانه‌های فرانسوی صورت گرفته این سایت به عنوان سایتی در خدمت تبلیغات روسی شناخته شده است.
بر اساس این تصویر، طی دو حمله موشکی، یک کارخانه ماشین آلات راه‌سازی در جاده کرمنچوک و حیاط محوطه راه آهن در نزدیکی آن را هدف قرار گرفته شده است. این مرکز تجاری به طور مستقیم موردهدف قرار نگرفته، اما پس از حملات به دو پایگاه اول، دچار آتش‌سوزی شده است..
ویدئویی که در 28 جون 2022 در توییتر منتشر شده و توسط دوربین مداربسته واقع در پارک میسکی، که در شمال کارخانه و مرکز خرید و در جهت این دو پایگاه نصب شده گرفته شده است، دو اصابت را نشان می‌دهد.
در ویدئو، دوربین به سمت جنوب کارخانه اشاره می‌کند. ما با کمک نمای Google Street، آن را روی این نقشه قرار دادیم.
سپس در ثانیه 0:39، موشک دوم بسیار نزدیک‌تر به دوربین فرود می‌آید. و شعله‌های قابل مشاهده که به نظر می‌رسد از کارخانه ماشین آلات راه‌سازی باشد.
Video of the Russian Kh-22 missile strike on the shopping mall in Kremenchuk yesterday from a nearby park. https://t.co/jYOp0IduRM pic.twitter.com/XaCJO3G2Nw
— Rob Lee (@RALee85) June 28, 2022
بر اساس محل قرارگیری دوربین و دو اصابت مورد نظر می‌توان دریافت که ابر دود در سمت شرق، همان ابری است که از مرکز تجاری می‌آید.
Planet پلنت، یک شرکت ارائه کننده تصاویر ماهواره‌ای، عکس‌هایی از 28 جون 2022، یعنی یک روز پس از حملات، برای تحریریه ناظران فرانس 24 ارسال کرد که محل برخورد دو موشک را نشان می‌داد.
همانطور که توسط رسانه Bellingcat توضیح داده شده است، می‌توانید در تصویر ارسالی از سوی شرکت پلنت ببینید که مرکز تجاری آسیب دیده است.
همچنین آسیب وارده به محل کارخانه ماشین آلات راهداری نیز در تصاویر مشخص است.
از سوی دیگر، به نظر می‌رسد که خسارت‌های جانبی کمی در منطقه بین دو حمله وجود داشته باشد. همچنین خلاف ادعای مقامات روسی، تصاویر شرکت Planet هیچ نشانه‌ای از تخریب را در محوطه راه آهن کرمنچوک در نزدیکی شرق مرکز خرید آمستور نشان نمی‌دهد.
به نظر می رسد مرکز خرید به طور مستقیم مورد اصابت موشک قرار گرفته است زیرا هیچ نشانه‌ای از اصابت موشک در منطقه اطراف آن وجود ندارد.
بنابراین با توجه به این عناصر موجود، به نظر می‌رسد که موشک اول همانطور که در فیلم نشان داده شده است ابتدا به مرکز تجاری کرمنچوک اصابت کرده، سپس موشک دوم به کارخانه ماشین آلات راهداری در یک کیلومتری شمال مرکز تجاری اصابت کرده است.
علاوه بر این، براساس ویدئویی که توسط مشاور ریاست جمهوری اوکراین در 28 جون 2022 به اشتراک گذاشته شده است، به نظر می‌رسد که اولین موشک را نشان می‌دهد که به مرکز تجاری نزدیک می‌شود و سپس منفجر می‌شود. دوربین در نزدیکی مرکز تجاری، در یک انبار با آب‌انبارها و پوشش گیاهی فیلم می‌گیرد. می‌توانیم آن را در اینجا مکان‌یابی کنیم: می‌بینیم که دوربین به سمت مرکز تجاری است، برج کنترل (به رنگ آبی)، برج دیگری در افق (به رنگ سبز) و بخشی از مرکز تجاری (قرمز) را نشان می‌دهد.
«Абсолютний тероризм», – каже @ZelenskyyUa та публікує відео навмисного удару ракетою по ТЦ в Кременчуку, коли там було багато людей. Російська пропаганда завжди бреше: немає жодної випадковості, це цілеспрямований продуманий удар задля залякування населення та масових жертв. pic.twitter.com/QGKWYwbSZt
— Михайло Подоляк (@Podolyak_M) June 28, 2022
به گفته ارتش اوکراین، این مرکز تجاری مورد اصابت موشک‌های روسی X-22 قرار گرفته که توسط بمب‌افکن‌های Tu-22M3 که از فرودگاه شایکوفکا در منطقه کالوگا روسیه پرواز کردند، شلیک شده است.
مرکز خرید در زمان حمله "کاربری" نداشته است؟
چندین حساب توییتر طرفدار روسیه گفته‌اند که این حمله ترفند تبلیغاتی اوکراینی‌ها است، مانند این پست توییتری در 27 جون 2022 که ادعا می‌کند مرکز خرید دیگر کار نمی‌کرده و تعطیل بوده است. برخی دیگر تصاویری از صفحه مربوط به ساعات کاری این مرکز خرید در گوگل ارسال می‌کنند، جایی که می‌گوید Amstor Center برای همیشه بسته شده است. این گزارش‌ها و تصاویر در واقع، دلیلی بر این است که نشان دهد در زمان وقوع حمله هیچ غیرنظامی در مرکز خرید وجود نداشته است.
اما این ادعاها دروغ است.
Да да... в не работающий 😡 pic.twitter.com/25nM6hxyJx
— Serg (@SergZ50534513) June 28, 2022
همانطور که توسط Bellingcat گزارش شده است، یک کانال تلگرامی خبری در مورد شهر Kremenchuk تصویری را به اشتراک گذاشته است که به نظر می‌رسد پیامی به تاریخ 23 جون از یک گروه چت تلگرام مربوط به کارمندان Amstor را نشان می‌دهد. در این پیام به زبان روسی آمده است که با وجود آژیرهای ضد هوایی، فروشگاه‌ها طبق معمول از ساعت 8 صبح تا 9 شب به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
Да да... в не работающий 😡 pic.twitter.com/25nM6hxyJx
— Serg (@SergZ50534513) June 28, 2022
همانطور که Bellingcat نشان می‌دهد، چندین کاربر در توییتر عکس‌هایی از رسیدهای خرید را به اشتراک گذاشته‌اند که ثابت می‌کند این مرکز تجاری ساعاتی قبل از حملات روسیه باز بوده است، مانند این پست در 27 جون که رسید خرید همان روز را نشان می‌دهد.
صاحبان چندین فروشگاه در این مرکز تجاری اعلام کرده‌اند که به دنبال این حمات کارکنان آن‌ها در بیمارستان بستری شده‌اند.
کانال‌های تلگرامی پیام‌هایی حاوی اطلاعاتی درباره مفقودان در ساعات پس از حادثه را به اشتراک گذاشته‌اند.
ویدئویی از این مرکز تجاری در 27 جون 2022 در یوتیوب منتشر شده است که در آن یک خانواده را نشان می‌دهد که در این مرکز تجاری مشغول خرید هستند.
همانطور که رسانه حقیقت سنجی ایتالیایی Open اشاره می‌کند، در ساعت 5:06 بعد از ظهر، می‌توانیم برچسبی را روی کیسه خرید به تاریخ 26 جون 2022 ببینیم که نشان می‌دهد این مرکز یک روز قبل از حملات روسیه باز بوده است.
در خاتمه، تصاویر به اشتراک گذاشته شده در شبکه‌های اجتماعی و گزارش خبرنگاران حاضر در محل نشان می‌دهد که این مرکز در روز حادثه واقعاً باز بوده و در خدمت مشتریان قرار داشته است، و خلاف ادعای مقامات روسی، به وضوح به نظر می‌رسد به صورت مستقیم مورد هدف قرار گرفته است.